"Ég hef alltaf verið mikið fyrir mannlega kennara": Reynsla nemenda sem hlotið hafa stuðning í námi

Samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks (SRFF) og Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna hvetja eindregið til þess að röddum barna sé gefinn gaumur og skoðanir þeirra virtar. Fræðimenn hafa hins vegar gjarnan leitað til foreldra eða kennara til afla upplýsinga um málefni nemenda þótt vitað sé að skoðanir barna og foreldra geta verið ólíkar. Markmið rannsóknarinnar var að varpa ljósi á reynslu nemenda í grunn- og framhaldsskólum sem höfðu fengið stuðning í námi, skoðanir þeirra á námsumhverfi, kennsluaðferðum, starfsfólki, stoðþjónustu og hugmyndum þeirra um nám í framtíðinni. Rannsóknin er eigindleg og unnin eftir leiðum grundaðrar kenningar í anda félagslegrar mótunarhyggju. Þátttakendur voru tíu nemendur, á aldrinum 14–20 ára og sóttu þeir nám í grunn- og framhaldsskólum á norðanverðu landinu. Allir þátttakendur voru með formlegar eða óformlegar greiningar og þurftu á stuðningi í námi að halda. Niðurstöður leiddu í ljós að flestum þátttakendum leið yfirleitt vel í skólanum. Flestir áttu félaga í skólanum en samskipti utan skóla fóru að mestu leyti fram á samfélagsmiðlum. Þátttakendur sögðust yfirleitt vera til staðar í skólanum en tjáðu sig lítið um huglæga upplifun sína og hlutdeild í skólastarfinu. Grunnskólanemendur voru almennt ánægðir með þann stuðning sem þeim var veittur þótt sumir þeirra hafi þurft að bíða lengi eftir viðeigandi aðstoð. Framhaldsskólanemendur fengu sjaldnast þann stuðning sem þeir töldu sig þurfa og urðu að nokkru leyti að leita eftir honum sjálfir. Valmöguleikar þátttakenda í tengslum við framhaldsnám voru takmarkaðir og vegna inntökuskilyrða gátu nemendur, sem þurftu á mikilli og sérhæfðri aðstoð í námi að halda, ekki skráð sig á hvaða námsbraut eða í hvaða skóla sem var. Niðurstöður rannsóknarinnar staðfesta mikilvægi þess að leita eftir skoðunum nemenda á málum sem tengjast skólagöngu þeirra. Álykta má að nemendur verði virkari þátttakendur í skólasamfélaginu ef þeim er gert kleift að taka þátt í ákvarðanatöku um eigið nám og málefni. Það gefur þeim jafnframt tækifæri til íhuga ólíka valmöguleika og mynda sér skoðanir, sem er mikilvægt veganesti til framtíðar.The Convention of the Rights of People with Disabilities (CRPD) and the Convention of the Rights of the Child, strongly encourage everyone to pay attention to what children have to say and to respect their opinions. Academics, on the other hand, have often consulted parents or teachers to obtain information about student issues, even though it is known that the opinions of children and parents can differ. This study aimed to shed light on the experience of elementary and upper-secondary school students who had received support in their studies, their views on their learning environment, teaching methods, staff, support services and their ideas about learning in the future. The study is qualitative and was conducted according to Charmaz’s Social Constructivist Grounded Theory. The participants were ten students, aged 14–20, who attended primary and secondary schools in the northern part of Iceland. All participants had formal or informal diagnoses and needed academic support. The findings revealed that most participants felt well and safe at school although they had experienced occasions where they felt insecure and mobbed. Most of them had friends at school, but communication outside of school mostly took place through social media. The participants claimed that they were usually present at school but expressed little about their subjective experience and involvement in the school activities. Primary school students were generally satisfied with the support they received, although some of them had had to wait a long time for appropriate help. Secondary school students rarely received the support they needed and to some extent had to look for it themselves. The options for the participants in relation to further studies were limited and due to the admission requirements, students who needed a lot of specialized help in their studies could not enroll in any program or in any school. The findings of the study confirm the importance of seeking students' opinions on issues related to their schooling. It can be concluded that students will become more active participants in the school community if they are enabled to participate in decision-making about their own studies and issues. It also gives them the opportunity to consider different options and form opinions, which is important for their future.